Mazury budzą zachwyt, zwłaszcza wśród osób przyjeżdżających na letni odpoczynek albo odbywają wędrówki po miejscach, które z różnych powodów wydają im się ciekawe. Jednak mało kto wie, że polskość nie pojawiła się tu w 1945 roku, lecz trwała od wielu wieków – zapisana w Bibliach, śpiewnikach, postyllach. A przede wszystkim – w świadomości ludzi, którzy podczas nabożeństw śpiewali polskie pieśni i psalmy w przekładzie Jana Kochanowskiego.
Mazurzy, czyli rdzenni mieszkańcy Mazur, słynęli z religijnego nastawienia do życia oraz pobożności. Niemal wszyscy deklarowali, że pilnie uczęszczają do kościoła, że gorliwie biorą udział we wszystkich religijnych praktykach i starannie obserwują ceremonie kościelne. W rzeczy samej, religijność Mazurów świadczyła o głębokiej duchowości tych ludzi i bardzo różniła się od religijności osób innych wyznań.